Een ziek huisdier is nooit leuk. Het vervelende is in zo’n situatie dat de hond niet kan vertellen wat hij voelt of waar hij last van heeft.
Voelt het dier zich even niet zo lekker of is er iets ergers aan de hand? Meestal merk je het wel aan het gedrag van de hond en soms zijn er ook uiterlijke symptomen, zoals bij de ziekte van Cushing.
De ziekte van Cushing of het syndroom van Cushing is een hormonale ziekte die zowel bij mensen als bij honden voorkomt. Het lichaam maakt in dit geval te veel cortisol aan. In de meeste gevallen is de oorzaak bij een hond een goedaardige tumor in de hypofyse.
Onderwerpen
Wat is de ziekte van Cushing?
Zoals eerder gezegd is de ziekte van Cushing een hormonale ziekte waarbij het lichaam te veel cortisol aanmaakt.
Bij honden zijn de symptomen bij dit syndroom onder andere: veel drinken en plassen en ze hebben voortdurend honger.
Oorzaken
De ziekte van Cushing wordt over het algemeen veroorzaakt door een tumor. Meestal zien we dat het gaat om een tumor die goedaardig is en zich bevindt in het hoofd van de hond.
Bij 85% van de honden is dit namelijk het geval. Bij een klein percentage waar het Cushingsyndroom wordt geconstateerd gaat het daarentegen om een kwaadaardige tumor, die bevindt zich dan meestal in een bijnier in de buik.
Het gezwel zit over het algemeen in een klier die onderaan de hersenen zit en deze klier heet de hypofyse. De hypofyse is ook de klier die het hormoon adrenocorticotroop aanmaakt en dit hormoon zorgt dat de bijnieren cortisol aanmaken.
Door het gezwel gaat de hypofyse dus meer adrenocorticotroop aanmaken met als gevolg ook meer cortisol aanmaak in de bijnieren van de hond.
Normaal gesproken neemt de aanmaak van cortisol alleen toe in stress-situaties, maar bij de ziekte van Cushing gebeurt dat voortdurend. Dit kan de hond zwakker maken.
In een enkel geval kan de oorzaak van het Cushingsyndroom bij de hond het langdurig gebruik van corticosteroïden zijn.
Corticosteroïden worden soms aan de hond toegediend als de hond last heeft van auto-immune aandoeningen of allergische aandoeningen, tumoren of ontstekingsprocessen.
Symptomen
Meestal komt het syndroom voor bij honden die wat ouder zijn of hele oude honden. Er is geen verschil tussen reuen, teven of ras als het gaat om wie het syndroom kan krijgen.
Iedere hond kan het krijgen. Wel lijkt het syndroom wat vaker voor te komen bij toy-poedels en teckels.
De ziekte van Cushing kun je eventueel aan de volgende symptomen herkennen:
De hond plast veel
De hond eet en drinkt veel
De hond heeft een dikke buik
De hond heeft huidproblemen, zoals kale plekken of een dunne vacht en mee-eters
De hond wordt niet meer loops
De hond heeft weinig energie, lijkt futloos
De hond hijgt veel
De spiermassa neemt af
De volgende symptomen kunnen ook voorkomen, maar minder vaak:
Een longembolie bij de hond
De hond krijgt pigmentvlekken
De hond heeft verhoogde spierspanning (loopt met stijve poten en kan niet ontspannen)
De hond krijgt suikerziekte
De hond heeft last van een blaasontsteking
Ziekte van Cushing behandelen
Gelukkig is het syndroom meestal redelijk goed te behandelen. Zodra er het vermoeden bestaat dat de hond het Cushingsyndroom heeft, moeten er een aantal onderzoeken worden gedaan om een definitieve diagnose te stellen.
Vaak bestaat dit onderzoek uit een urinetest, bloedonderzoek en eventueel een echo. Met een urinetest kan in de meeste gevallen worden aangetoond dat de hond de ziekte van Cushing heeft omdat er een goedaardige tumor in de hypofyse zit.
Soms bestaat er na het onderzoek nog steeds twijfel over de exacte oorzaak, in dat geval zal er ook een echo gemaakt moeten worden van de buik worden en wordt er een bloedonderzoek gedaan.
Het bloedonderzoek wordt op de volgende manier gedaan: de hond krijgt medicijnen die zorgt dat de productie van cortisol weer normale proporties aanneemt.
Bij gezonde dieren gebeurt dit ook na het gebruiken van deze medicatie. Bij honden met de ziekte van Cushing gebeurt dit niet, de aanmaak van cortisol gaat gewoon door.
Ook als na het bloedonderzoek alles er op wijst dat de hond het Cushingsyndroom heeft, kan de oorzaak nog steeds een tumor in de hypofyse zijn die goedaardig is.
Slechts in 15 procent van alle honden met de ziekte van Cushing moeten we de bron zoeken bij een kwaadaardige tumor die in de bijnieren zit.
Om de juiste behandeling te starten is het wel belangrijk dat zowel het onderzoek als het stellen van de diagnose nauwkeurig gedaan wordt. Dit onderzoek moet worden uitgevoerd door een deskundige en ervaren dierenarts.
De aard van de behandeling is namelijk afhankelijk van de plek van de tumor.
Een tumor in de bijnier
Als er bij de hond een kwaadaardig gezwel in een bijnier zit, dan is de beste optie opereren. Deze operatie is niet geheel risicoloos omdat de tumor op deze plek vaak groeit bij grote bloedvaten.
Mocht het zo zijn dat de tumor niet verwijderd kan worden of de tumor is uitgezaaid, dan zal de behandeling op basis van medicatie zijn.
Een hypofyse tumor
Ook een goedaardig gezwel in de hypofyse zal worden behandeld met medicatie. De hond zal dan wel deze medicatie de rest van zijn leven moeten nemen.
Ook moet de hond altijd onder controle van de dierenarts blijven. De benodigde hoeveelheid medicatie kan namelijk veranderen.
Hoeveel medicatie de hond nodig heeft bij de ziekte van Cushing kan worden bepaald door een ACTH-stimulatietest. Hiermee kan de juiste dosering worden vastgesteld.
Als de tumor in de hypofyse een behoorlijk formaat heeft, dan kan het zijn dat de dierenarts er liever voor kiest om deze tumor operatief weg te halen in plaats van medicatie geven. Met een CT-scan kan de afmeting van de tumor worden bepaald.
Verandering van voeding nodig?
Soms raadt de dierenarts aan om van voeding te veranderen voor de hond. Meestal wordt dan een dieet geadviseerd wat laag is in vetten.
In sommige gevallen worden ook supplementen van Omega-3 vetzuren aangeraden omdat dit een verlagend effect op het cortisol zou hebben.
Mocht de hond suikerziekte ontwikkeld hebben door het syndroom, ook dan is een speciaal dieet nodig. Er is geen speciale dierenvoeding voor de ziekte van Cushing.
Wanneer hond met Cushing in laten slapen?
De ziekte van Cushing komt vooral bij oudere honden voor en in sommige situaties is het humaner om af te wegen of in laten slapen een optie is. Is de hond bijvoorbeeld al heel oud, is dan een intensieve behandeling wel het beste voor de hond?
Niet behandelen is geen optie, hierdoor krijgt de hond niet alleen meer pijn bijvoorbeeld door ontstekingen en wonden, maar ze kunnen ook suikerziekte krijgen door het hoge cortisolgehalte.
Ook uitzaaiingen in de longen kunnen een reden zijn om de hond in te laten slapen.
Levensverwachting
Als er een overmatige productie is van cortisol en de hond wordt niet behandeld, dan wordt de hond steeds zwakker. Dit zou uiteindelijk zelfs tot de dood kunnen leiden.
Ondanks dat het syndroom van Cushing een ernstige ziekte voor de hond is, is een behandeling voor deze ziekte zeker mogelijk.
De levensverwachting hangt vaak af van de afmeting van de tumor. Een kleinere tumor heeft vaak een betere prognose dan een grotere tumor. De grootte van de tumor kan met een CT-scan worden vastgesteld.
Met de juiste medicatie of met een operatieve verwijdering van de tumor in combinatie met medicatie, kan de hond nog wel een paar jaar leven. Natuurlijk speelt het ook een rol of de tumor goedaardig of kwaadaardig is en of er uitzaaiingen zijn.
Het behandelen van de ziekte van Cushing kan risico’s met zich mee brengen. Laat dit dus altijd door een ervaren dierenarts doen. Een dergelijke deskundige kan ook een goede begeleiding geven.
Is Cushing bij een hond erfelijk?
Er is geen sprake van honden die erfelijk belast zijn met de ziekte van Cushing. Ook een vaccinatie om de ziekte te voorkomen bestaat niet.
Conclusie
Het Cushing syndroom is dus een ernstige hormonale ziekte die meer voorkomt bij oudere honden of honden van middelbare leeftijd. Bij bepaalde symptomen is het dus belangrijk om de hond hierop te laten testen.
Geen behandeling is eigenlijk geen optie, dit zou de hond heel veel ongemak en pijn kunnen bezorgen. Overleg dus altijd met de dierenarts welke behandeling geschikt is voor jouw hond.
Is er geen behandeling meer mogelijk? Dan is het zeker aan te raden om te overwegen om de hond in te laten slapen om erger lijden te voorkomen.